در پی سقوط دو پهپاد اسرائیلی بر فراز بیروت، حسن نصرالله، دبیرکل حزبالله ضمن هشدار به اسرائیل گفت که این تجاوز آشکار بی پاسخ نخواهد ماند و دولت لبنان مسئولیت دارد تا در برابر اقدام اسرائیل واکنش دیپلماتیک لازم را نشان دهد. در همین حال مقامهای نظامی و امنیتی لبنان سرگرم بررسی بقایای پهپادهای اسرائیلی سرنگون شده هستند، تا روند تحقیقات در مورد این حمله را تکمیل کنند. دولت لبنان قصد دارد شکایتنامهای نسبت به نقض قطعنامه ۱۷۰۱ سازمان ملل توسط اسرائیل به شورای امنیت تحویل دهد و قرار است خانم امل مدللی، نماینده ویژه لبنان در سازمان ملل این شکایتنامه را به گونهای رسمی به شورای امنیت بسپارد.
با توجه به موضعگیریهای تند حسن نصرالله و هشدار او به پاسخ نظامی به تجاوز اسرائیل، به نظر میرسد دولت لبنان سعی میکند برای مقابله با این حمله از خویشتنداری و شیوههای دیپلماتیک استفاده کند و هیچ اشارهای به واکنش نظامی نکند. اما حزبالله در صدد آمادگی برای حمله متقابل علیه اسرائیل است، طوریکه حسن نصرالله در سخنان اخیر خود خاطر نشان کرد که این بار پاسخ نظامی به اسرائیل منحصر به مزارع شبعا نخواهد بود بلکه در قلمرو لبنان صورت خواهد گرفت.
پرسشی که در این میان مطرح میشود این است که چرا پاسخ نظامی در لبنان داده میشود و نه از لبنان؟
به باور خلیل حلو، سرتیپ بازنشسته لبنانی، حسن نصرالله از روی عمد به این مساله اشاره کرده است که پاسخ به حمله اسرائیل در مزارع شبعا نخواهد بود، زیرا مزارع شعبا شامل قطعنامه ۱۷۰۱ نیست و این منطقه از نظر شورای امنیت سازمان ملل متحد متعلق به خاک سوریه است. حزبالله پیش از این در واکنش به ترور جهاد مغنیه عملیاتی را علیه اسرائیل در مزارع شبعا انجام داده بود اما در آن زمان اسرائیل دست به اقدام متقابل علیه حزبالله نزد.
خلیل افزود:«عدم تعیین مواضع تهدید و ایجاد ابهام در اهداف نظامی مسالهای است که حسن نصرالله عمدا به آن پرداخته است زیرا مکان و زمان پاسخ نظامی علیه اسرائیل را ایران معین خواهد کرد و نه لبنان».
او گفت: «سخن حسن نصرالله میتواند دو تفسیر داشته باشد، نخست اینکه در صورت تهاجم اسرائیل به لبنان پاسخ نظامی به اسرائیل به منظور دفاع از کشور است و هیچ ربطی با قطعنامه ۱۷۰۱ ندارد. دوم اینکه پاسخ نظامی به اسرائیل میتواند در واکنش به نقض قطعنامه ۱۷۰۱ از سوی دولت اسرائیل باشد و این پاسخ از قلمرو لبنان و با جنگ افزارهای لبنانی داده خواهد شد».
البته پاسخ نظامی به اسرائیل در هر دو مورد حاکمیت دولت لبنان را زیر سوال میبرد زیرا تصمیم جنگ و صلح، مسئولیت ملی بزرگی است که طبق تمام قوانین و معیارهای بینالمللی بایستی تنها در اختیار دولت باشد اما متاسفانه در لبنان، حزبالله فراتر از دولت مرکزی عمل میکند و تصمیم جنگ و صلح در دست رهبران حزبالله قرار دارد.
نقض آشکار قطعنامه ۱۷۰۱
از سوی دیگرسرتیپ حلو عقیده دارد که باید تجاوز اخیر اسرائیل بیپاسخ نماند. بهویژه اینکه اقدام اسرائیل نقض آشکار قطعنامه ۱۷۰۱ است. اما واکنش به این حمله بایستی به شیوهای دیپلماتیک و طبق شرایط باشد تا لبنان را دچار بحران مشابه به جنگ ژوئیه ۲۰۰۶ نکند. قدرت نظامی لبنان و یا حزبالله قابل مقایسه با قدرت نظامی اسرائیل نیست و پیروزی با شعار به دست نمیآید بلکه باید حقیقت اوضاع را پذیرفت. باید دولت لبنان با توجه به تواناییهای نظامی و نفوذ سیاسی خود وارد اقدام شود و چنان واکنشی نشان دهد تا کمترین آسیب را در پی داشته باشد، زیرا وضعیت سیاسی و نظامی امروز لبنان قابل مقایسه با سال ۲۰۰۶ نیست.
میانجیگری آمریکا
منابع دیپلماتیک به ایندیپندنت عربی گفتند که دیوید ساتر فیلد، در سفر اخیرش به بیروت و پیش از آغاز کار در سفارت ایالات متحده در ترکیه اسناد و نقشههایی که نشان دهنده مواضع موشکهای حزبالله در لبنان بود را به مقامات لبنانی ارائه کرده است. ساتر فیلد با دادن این نقشهها که از سوی دولت اسرائیل تهیه شده بود و هفت موضع موشکی حزبالله را در قلمرو لبنان نشان میداد، خواست تا دولت لبنان اقدام به از بین بردن این سکوهای موشکی کند و البته ایالات متحده در قبال این اقدام میتواند در تعیین مرزهای دریایی لبنان با اسرائیل نقش مثبتی بازی کند.
بر اساس برخی اطلاعات، پیگیری بستن یکی از هفت موضع موشکی یاد شده به دوش جبران باسیل، وزیر امور خارجه لبنان گذاشته شده بود و هنگامی که وی این مساله را با حسن نصرالله مطرح کرد، دبیرکل حزبالله مخالفت شدید خود را با این طرح نشان داد.
سعد حریری، نخست وزیر لبنان در سفر اخیرش به واشنگتن ضمن تجدید تعهد به قطعنامه ۱۷۰۱، بار دیگر خواهان انتقال به مرحله آتشبس میان دو طرف شد. دولت لبنان تلاش دارد تا پیش از سفر بعدی ساتر فیلد به بیروت که قرار است به منظور میانجیگیری برای تعیین مرزهای دریایی میان لبنان اسرائیل در اوایل ماه سپتامبر صورت گیرد، اقدامات لازم را انجام دهد.
در واقع، آنچه در بخش جنوبی شهر بیروت واقع شد ممکن است مذاکرات را با بنبست روبهرو کند و مانع اجرای پروژههای اکتشاف نفت شود. اما در عین حال احتمال میرود، تحول اخیر، به نفع گفتوگوهای لبنان و اسرائیل بیانجامد.
با آنکه وقوع جنگ فراگیر و همه جانبه در حال حاضر متحمل به نظر نمیرسد اما سقوط پهپادهای اسرائیلی در حومه جنوبی شهر بیروت و در نزدیکی مرکز اطلاع رسانی حزبالله، حادثهای تصادفی نیست. اقدام اخیر اسرائیل ممکن است حملات بعدی را در پی داشته باشد و منجر به درگیری بزرگی شود که بسیاری از وقوع آن ابراز نگرانی میکنند.
این نوشته برگردان فارسی از مقالات منتشر شده دیگری است و منعکس کننده دیدگاه سردبیری روزنامه ایندیپندنت فارسی نمی باشد.
© IndependentArabia